Wydarzenia

Płońsk
W dniu 7.03.2025 odwiedziłam Płońsk-– miasto w Polsce w województwie mazowieckim, siedziba powiatu płońskiego. Położony jest 66 km na północny zachód od centrum Warszawy. Możemy tam dojechać komunikacją prywatną z : Ciechanowa, Warszawy, Płocka oraz własnym samochodem. Funkcjonuje również tutaj komunikacja miejska.
Miejscowość ta leży na szklaku turystycznym „ W kręgu dziedzictwa żydowskiego”.
Władza miasta utworzyły szlak Dawida Ben Guriona, na którym znajdują się:
• „Bengurionówka” – dom przy płońskim rynku, w którym do 1906 r. mieszkał Dawid Ben Gurion (pl. 15-go Sierpnia 21 A);
• Miejsce dawnej synagogi (ul. Warszawska 5);
• Skwer w miejscu domu, w którym urodził się Dawid Ben Gurion, a dziś stoi Drzewo Pamięci (ul. Wspólna);
• Lapidarium na dawnym cmentarzu żydowskim (ul. Warszawska);
• Budynek dworca kolejowego w Płońsku, z którego pod koniec 1942 r. Niemcy wywieźli płońskich Żydów do obozów zagłady;
• Płońskie instytucje, we wnętrzach których znajdują się tablice upamiętniające pomordowanych podczas II wojny światowej Żydów (i nie tylko) z Płońska i okolic (szpital przy ul. Sienkiewicza 7, budynek Publicznego Gimnazjum nr 2 w Płońsku przy ul. Wolności 4).
Oprócz wyżej wymienionych zabytków są również inne warte zobaczenia na przykład:
• Zespół pokarmelicki: Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, dawniej klasztor, mur – XVI, XVIII w., dzwonnica, mur – II poł. XIX w. oraz całe wyposażenie wnętrz
• Wczesnośredniowieczne grodzisko pozostałość XI-wiecznego grodu o wymiarach 75 × 80 m, zwanego dawniej Górą Szwedzką lub Górą Łysą, obecnie nazywane Górą Kawałkowskiego ewentualnie Górą Kabana
• Dom Pamięci przy ul. Warszawskiej 2 - muzeum poświęcone historii płońskiej społeczności żydowskiej.
Oczywiście jest tutaj jeszcze wiele innych zabytków, które warto zobaczyć na własne oczy.
Polecam każdemu odwiedzić to miasto. Możemy tam pospacerować, odpocząć. Przekonać się samemu że nie tylko duże i znane miasta dużo do zaoferowania ale mniejsze też.

Mszczonów
W dniach  28.02.2025 oraz 06.05.2024 odwiedziłam Mszczonów- miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mszczonów. Odległe od Warszawy o 45 km. Możemy tam dojechać zarówno komunikacją prywatną z Warszawy, Janek, Żyrardowa jak i własnym samochodem. Miasto leży na szlaku turystycznym „ W kręgu dziedzictwa żydowskiego”.
Najbardziej znaną atrakcją Mszczonowa są całoroczne tremy. Warto połączyć zwiedzanie miasteczka z wizytą w termach. Miasto to ma o wiele więcej do zaoferowania niż tylko termy.
Najważniejsze zabytki to:
• Kościół świętego Jana Chrzciciela w Mszczonowie- murowany kościół budowany w latach 1861-1864 w stylu toskańskim według projektu architekta Franciszka Tournelle'a. Jest to budowla jednonawowa, o długości 39 metrów i szerokości 12 metrów, pokryta blachą. Sufit jest wykonany z drewna, pokryty tynkiem i przyozdobiony polichromią w 1914 roku przez księdza dziekana Antoniego Zakrzewskiego, odnowiono go w latach 1962-1964. Świątynia posiada cztery ołtarze drewniane i jeden marmurowy. Na ścianach pod chórem, w kaplicach i w kruchcie umieszczone są epitafia: właściciela wsi Gurba - Michała Wilskiego, Henryka Pruskiego, właściciela dóbr lennych, Aleksandra Prażmowskiego, Antoniego Dankowskiego, Aleksandry z Moniuszków Dmochowskiej, ks. Władysława Gołędowskiego (rozstrzelanego przez hitlerowców we wrześniu 1939 roku podczas opatrywania rannego). W prezbiterium znajduje się epitafium księdza Wacława Gizaczyńskiego. Na zachodniej elewacji budowli od strony przykościelnego cmentarza, umieszczona jest tablica pamiątkowa poświęcona rozstrzelanym przez hitlerowców w dniu 11 września 1939 roku: księdzu kanonikowi Józefowi Wierzejskiemu, lekarzowi Stanisławowi Zarachowiczowi i burmistrzowi Mszczonowa Aleksandrowi Tańskiemu. W 2025 roku kościół wraz z terenem przyległym został wpisany do rejestru zabytków.
• Stary Rynek i Ratusz – Serce miasta, gdzie można zobaczyć historyczne budynki i urokliwą architekturę. Ratusz, choć przebudowany, wciąż zachowuje charakterystyczny styl i przypomina o dawnych czasach.
• Kapliczka Matki Boskiej – Mała, ale urokliwa kapliczka, która znajduje się na obrzeżach miasta. Jest to miejsce, które często odwiedzają pielgrzymi oraz osoby szukające chwili spokoju i refleksji. Kapliczka ta usytuowana jest w pobliżu kościoła pod wezwaniem Ojca Pio.
• Cmentarz żydowski w Mszczonowie- został założony w 1763[1]. Do naszych czasów zachowało się kilkadziesiąt macew, z których najstarsza pochodzi z 1772. Cmentarz ma powierzchnię 0,7 ha i jest ogrodzony drucianą siatką. W ostatnich latach cmentarz poddano renowacji m.in. odbudowano ohel rabina Arona Kohena. mentarz żydowski w Mszczonowie znajduje się ok. 700 m na północ od Nowego Rynku, przy ul. Poniatowskiego i trasie E67. Cmentarz powstał w 1763 r. na placu o wymiarach "70 na 70 łokci" . W 1927 r. zajmował działkę o wymiarach 103 x 111 x 128 x 133 m. Wejście znajdowało się od strony ul. Poniatowskiego, w południowo-wschodnim narożniku. Przy bramie stał dom przedpogrzebowy o wymiarach podstawy 17 x 5 m.
Cmentarz uległ daleko posuniętej dewastacji. Został zamknięty do celów grzebalnych na podstawie uchwały Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z 15 września 1964 r. W latach 80. istniało na nim nielegalne boisko. Z jego powierzchni wydzielono działkę geodezyjną nr 40/4, która została częściowo zabudowana. Do dziś w obrębie cmentarza przetrwało jedynie około 100 nagrobków, z których najstarsze datowane są na lata 1772, 1778, 1784, 1788 i 1791. Na początku XXI w. cmentarz (z wyłączeniem działki 40/4) został wtórnie ogrodzony i uporządkowany. Odbudowano ohel nad grobami cadyka Jakowa Dawida syna Izraela Icchaka z Warki (zm. 10 listopada 1877 r.) oraz Aharona ha-Kohena syna Mosze - nadarzyńskiego dajana, zięcia cadyka Menachema Mendla z Warki (zm. 25 sierpnia 1873 r.). Prace wykonano na zlecenie Renaty Singer, rabina Josepha Singera, rodziny Boim oraz Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Bramy cmentarza są zamknięte ale możemy uzyskać do niego klucze na posesji przy ul. Księcia Poniatowskiego 26.
• Zamek w Mszczonowie – Choć obecnie w dużej mierze zniszczony, resztki zamku z XIII wieku stanowią interesujący ślad po historycznej fortecy. Zamek był niegdyś ważnym punktem obronnym, a dziś jego ruiny są fascynującym miejscem dla miłośników historii.
• Pałac w Mszczonowie – Położony w parku pałacowym, ten neorenesansowy budynek z XIX wieku jest pięknym przykładem architektury z tamtego okresu. Choć nie jest udostępniony dla zwiedzających, jego otoczenie i architektura budynku z pewnością zachwycą każdego odwiedzającego.
Ostatnie 2 zabytki są ciężkie do znalezienia. Nie ma żadnych informacji na ten temat ani adresu. Nawet osoby które mieszkają w tym mieście od urodzenia nie wiedzą  gdzie znajdują się te 2 zabytki.

Polecam również odwiedźić 2 Izby pamięci znajdujące się na terenie miasta: IZBA PAMIĘCI ZIEMI MSZCZONOWSKIEJ oraz IZBA PAMIĘCI RODZINY MAKLAKIEWICZÓW. 

Są one oddaloen od siebie kilkaset metrów ale warto je zobaczyć. W pierwszej możemy zobaczyć zobaczyć pamiątki związane z miastem, jego tragiczną historią oraz poznać znane osoby związane z Mszczonowem.  Składa się ona z 3 sal. W pierszwej z nich możemy zobaczyć pamiątki  związane z II wojną świątową oraz okupacją hitlera.  Kolejna sala jest poświącona dawnym rzemiosłom i zakładadom które działy w mieście.  Ostatnia sala przedstawia znane osoby które urodziły się w Mszczonowie lub okolicach i rozsławiły to  masto. 

W Izbie pamięci Rodziny  Maklakiewiczów możemy poznać historię i dzieje tej słynnej rodziny związanej z dziajami miasta.  Izba ta składa się  z 2 sal. W pierwszej możemy poznać historię tego rodu,  zobaczyć pamiątki związane z tą rodziną. W  drugiej mniejszej sali zwanej gabinetem Jana Adama Maklakiewicza zgromadzono pamiątki związane z nestorem rodu. 

Na zwiedzanie Izb trzeba się wcześneij umówić. 

Polecam każdemu odwiedzić to miasto. Możemy tam pospacerować, odpocząć w termach po zwiedzaniu, zjeść cos dobrego w jednej z kilku restauracji w mieście.

Łyse
W dniu 24.02 2025 odwiedziłam Łyse- wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Łyse. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 645 pomiędzy Myszyńcem a Nowogrodem. Możemy tam dojechać busem prywatnym z Ostrołęki, Kadzidła, Mysznic lub własnym samochodem. Miejscowość ta leży na turystycznym szlaku „Skarbiec Mazowiecki” , który obejmuje najbardziej znane oraz zabytkowe kościoły. Najbardziej znanymi zabytkami są 2 kościoły położone w bliskiej odległości od siebie.
Pierwszy z nich to zabytkowy kościół św. Anny.
Wieś jest ośrodkiem kurpiowskiej sztuki ludowej z drewnianym kościołem św. Anny z 1876-1882 (wewnątrz malowidła ludowe, z postaciami biblijnymi w strojach kurpiowskich) i drewnianymi XIX-wiecznymi chałupami kurpiowskimi. Kościół św. Anny jest jedynym zabytkiem w Łysych wpisanym do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Kościół ten należy do zespołu 4 budowli w stylu kurpiowskim.
Ma on dwie wieże w ścianie frontowej i trójkątny szczyt. Forma ta nawiązuje do klasycystycznych tympanonów. Rozgłos, jaki kościół w Łysych zyskał dzięki organizowanym od 1969 konkursom na najpiękniejszą palmę wielkanocną sprawił, że świątynia była zbyt mała, by pomieścić wiernych i pielgrzymów. W latach 1998–2000 wystaw /iono nowy murowany kościół. Stara świątynia jest otwierana tylko w Niedzielę Palmową. Z kościoła wyrusza uroczysta procesja z palmami. We wnętrzu kościoła palmy prezentowane są na czas konkursu i przechowywane przez cały rok.
Drugi to nowo wybudowany kościół parafialny pod Wezwaniem Chrystusa Króla.
W latach 1998-2000 staraniem ks. proboszcza Czesława Oleksego został zbudowany kościół murowany pw. Chrystusa Króla Wszechświata. Świątynia została pobłogosławiona 20 grudnia 2000 r. przez biskupa łomżyńskiego Stanisława Stefanka. Od tego czasu parafia zmieniła tytuł ze Św. Anny na Chrystusa Króla Wszechświata.
Polecam każdemu odwiedzić tą wieś. Możemy tam zobaczyć unikatowy w całym kraju kościół w stylu kurpiowskim, pospacerować, odpocząć. Jedynym minusem jest słaby dojazd komunikacją zbiorową. Jeździ tam tylko 2 firmy z Ostrołęki, jest tylko kilka kursów w ciągu dnia. Uważam że do takich zabytkowych, wyjątkowych miejsc powinno być więcej autobusów, nie tylko z samego rana ale też w ciągu dnia. Takie miejsca powinny być promowane oraz powinien być do nich dobry dojazd.

Lewiczyn
W dniu 19.02.2025 odwiedziłam Lewiczyn– wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Belsk Duży.
Możemy tam dojechać komunikacją zbiorową z Grójca, Białobrzegów, Mogielnicy lub własnym samochodem.
Największym zabytkiem jest Kościół św. Wojciecha w Lewiczynie- Sanktuarium Matki Bożej Lewiczyńskiej.
Pierwszą drewnianą świątynię wzniesiono w tym miejscu w XIII w. Jej fundatorami byli Lewiccy z Lewiczyna herbu Prawda. Po 300 latach drewniany budynek był w tak złym stanie, że postanowiono zastąpić go nowym. W latach 1606–1608 na miejscu starego kościoła powstał drugi, bardziej okazały, istniejący do dziś. Został ufundowany przez podstolego czerskiego Prokopa Oborskiego. Konsekracja kościoła nastąpiła 27 kwietnia 1608. W połowie XVII w. staraniem miejscowego proboszcza, ks. Andrzeja Gałokowskiego, dobudowano dwuwieżową fasadę. W 1730, podczas silnej burzy, świątynia mocno ucierpiała. Uszkodzony kościół odbudowano, ale już jako jednowieżowy i tak pozostało do dziś.
Kościół ten leży na szlaku turystycznym „ Skarbiec Mazowiecki”.
Drugim ciekawym zabytkiem jest Grodzisko Kopiec położone koło 400 m na zachód od kościoła. Położone jest na skraju lasu, na prawym brzegu rzeki Kraski, na wzniesieniu na krawędzi doliny. Grodzisko ma kształt stożkowatego nasypu, otoczonego fosą i wałem zewnętrznym. Powierzchnia majdanu, czyli użytkowej, wewnętrznej części grodziska znajduje się ok. 4 m powyżej dna fosy, korona wału - ok. metr wyżej. Średnica całego obiektu wynosi ok. 80 m. Cały teren stanowiska porośnięty jest lasem.
Niestety nie ma żadnej tabliczki ani informacji dotyczącej grodziska. Bez znajomości terenu ciężko jest je znaleźć.
Polecam każdemu odwiedzić tą wieś. Możemy tam odpocząć, pospacerować.

Brok
W dniu 17.01.2025 odwiedziłam Brok – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Brok.
Możemy tam dojechać autobusem z Ostrów Mazowiecka, Turku, albo własnym samochodem.
Możemy tam zobaczyć kilak cennych zabytków:
• Kościół św. Andrzeja Apostoła – gotycko-renesansowy z lat 1542–1560 projektu Jana Baptysty Wenecjanina. Kościół jest siedzibą parafii św. Andrzeja Apostoła. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Ostrów Mazowiecka – Chrystusa Dobrego Pasterza. Kościół znajduje się na Pętli Wschodniej szlaku krajoznawczego Perły Mazowsza.
• Zamek biskupów płockich (w ruinie) – Biskup płocki Henryk Firlej w 1607 roku przy ujściu rzeczki Turki do Bugu rozpoczął budowę letniego pałacu z cechami obronnymi. Przebywali w nim poeta Maciej Kazimierz Sarbiewski, pisarz Stanisław Łubieński, a nauki pobierał w młodości Michał Korybut Wiśniowiecki. W czasie potopu szwedzkiego zamek uszkodzony w 1657 roku i ponownie na początku XVIII wieku. Wyremontował go w 1716 roku biskup Ludwik Bartłomiej Załuski. W 1822 roku pałac został odebrany władzom kościelnym, a w 1831 roku spłonął, a wiosną 1910 roku został rozebrany korpus pałacu przez okolicznych chłopów, w związku z czym do dzisiaj zachowały się tylko pozostałości wieży i fundamenty. W latach 1955–1957 wykonano prace zabezpieczające. W kościele znajduje się marmurowa tablica z 1716 r., która była umieszczona nad wejściem do pałacu, z napisem: „Ante istas fores l Quisquis antea fores / Vidisses inter favillas / hoc palatium, civitatem et villas”.
• Wiatrak holenderski w Broku- znajduje się na terenie ośrodka Binduga, a przeniesiono go tu z okolic Broku. Obecnie mieszczą się w nim pokoje gościnne.

Oprócz wyżej wymienionych zabytków są także inne które warto zobaczyć na własne oczy.
Polecam każdemu odwiedzić to miasteczko. Możemy tam pospacerować, odpocząć, zobaczyć rzekę Bug z Bliska. Jedynym minusem jest słaby dojazd komunikacją zbiorową. Ostatni autobus do Ostrów Mazowiecka jest o godzinie 12. Później już nie ma. Wpływa to negatywnie na rozwój miasta i turystyki w regionie. Bez dobrej komunikacji zbiorowej turystyka nie rozwinie się.