23 kwietnia 2024, 21:56
W dniu 11.04.2024 odwiedziłam Szydłowiec oraz Chlewiska.
Do Szydłowca możemy dojechać pociągiem oraz autobusem z kilku miast polskich na przykład z Warszawy, Radomia, Skarżysko Kamiennej, jak i samochodem.
Do Chlewisk możemy dojechać autobusem z Szydłowca albo samochodem.
Zwiedzanie w tym dniu rozpoczęłam od Pałacu Odrowążów.
Pałac stoi w otoczeniu przepięknego parku. Przez lata miał on wielu właścicieli, którzy starali się w miarę możliwości upiększać oraz przebudowywać zamek. Od 1999 właścicielem posiadłości jest firma Manor House, a pałac po rewaloryzacji wchodzi w skład luksusowego kompleksu hotelowo-wypoczynkowego. W 2012 pożar zniszczył cały dach prawego skrzydła, poddasze i II piętro, ale szkody zostały szybko naprawione. Zabytkowy pałac składa się z dwóch dwupiętrowych budynków stykających się pod kątem prostym i wspartych szkarpami (na jednej z nich tablica z napisem łacińskim upamiętniającym przebudowę z 1605). Starszy budynek główny jest podpiwniczony, a z dawnej budowli obronnej zachowały się tylko pozostałości piwnic i lochów – dawniej znacznie rozleglejszych, kamienne obramienia okien, a w dwóch pomieszczeniach w przyziemiach sklepienie kolebkowo-krzyżowe oraz renesansowy kamienny portal.
Wokół pałacu rozciąga się malowniczy 8-ha park krajobrazowy założony w XVII w. przez Wawrzyńca Chlewickiego, a przeprojektowywany przez kolejnych właścicieli. Urozmaicona szata roślinna wraz z okazami starodrzewu oraz bogata fauna czynią go jednym z najcenniejszych założeń parkowych na Mazowszu. Rośnie tu ponad 100 gatunków drzew, z czego 21 to pomniki przyrody (wiek najstarszej lipy szacuje się na 450 lat). Są to m. in. tulipanowiec, cis pospolity, dęby błotny i szypułkowy, lipa szerokolistna, buk. Wśród naturalnych zbiorników wodnych – strumieni i stawów wije się ścieżka edukacyjna, na której umieszczono tablice z opisami poszczególnych obiektów. Zwiedzanie obiektów przypałacowych i parku jest możliwe po wykupieniu biletu.
Wokół pałacu jest kilak różnych ścieżek dydaktycznych, dla osób o różnych zainteresowaniach.
Po zwiedzaniu pałacu udałam się do Szydłowca- miasta położonego w południowej część województwa mazowieckiego, nieopodal granicy z województwem świętokrzyskim, pomiędzy Radomiem (28 km) a Skarżyskiem-Kamienną (14 km). Znajduje się w zachodniej części Przedgórza Iłżeckiego, które z kolei wyodrębnia się spośród regionów Wyżyny Kieleckiej. Jest ono siedziba powiatu szydłowieckiego i gminy Szydłowiec. Położone na Przedgórzu Iłżeckim nad rzeką Korzeniówką.
W mieście możemy zobaczyć wiele zabytków. Najważniejsze z nich to:
• Zamek – wybudowany przez Stanisława Szydłowieckiego w latach 1470–1480 na miejscu dawnego grodu. Usytuowany jest na sztucznie usypanej wyspie, otoczony fosą w środku Parku Radziwiłłowskiego. W latach 1515–1526 nastąpiła przebudowa i rozbudowa gotyckiego zamku na renesansową rezydencję dokonana przez Mikołaja Szydłowieckiego. Kolejnymi właścicielami zamku byli Radziwiłłowie, którzy dokonali niewielkiej rozbudowy w XVII i XVIII wieku. W 1802 roku zamek oraz dobra szydłowieckie zakupiła księżna Anna Sapieżyna Zamoyska, która odsprzedała go w 1828 roku skarbowi Królestwa Polskiego. Wkrótce potem został wydzierżawiony Maurycemu Engermanowi, który urządził tu magazyn piwa. Nieużytkowany od połowy XIX wieku popadał w ruinę, dopiero w latach 60. XX wieku miał miejsce pełny remont budowli. Zamek oddano miejscowym instytucjom publicznym. Budynek obecnie jest siedzibą Szydłowieckiego Centrum Kultury oraz jedynego w swoim rodzaju w Europie Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych.
• Kościół farny – wzniesiony u schyłku średniowiecza, w południowej pierzei rynku w 1401 roku. Początkowo był drewniany, w końcu 1493 roku Jakub Szydłowiecki rozpoczął budowę murowanej świątyni, ukończył ją jego brat Mikołaj Szydłowiecki przed 1525, który ufundował większość wyposażenia kościoła oraz kaplice boczne i kruchtę północną. W czasach Radziwiłłów dobudowano kruchtę zachodnią oraz sygnaturkę. Jego późnogotycka bryła nie zapowiada wrażenia, jakie czyni renesansowy wystrój wnętrz. Szczególnie zdobione są złocone ołtarze, późnogotycki poliptyk oraz nietypowy dla gotyckich kościołów płaski modrzewiowy strop. W kościele znajduje się wiele oryginalnych zabytków m.in. płyta nagrobna Mikołaja Szydłowieckiego oraz pomnik nagrobny Mikołaja Radziwiłła i jego żony Marii w kształcie śpiącej Ariadny. Kościół posiada również XIX-wieczne organy, używane także do celów koncertowych.
• Ratusz – zlokalizowany w centrum miasta, zgodnie z tradycjami średniowiecznymi, w Rynku Wielkim. Budowla ta powstała w latach 1602–1629 i należy do najlepiej zachowanych późnorenesansowych zabytków w Polsce. Obecnie budynek jest otynkowany na biało. Ratusz zbudowany jest na planie prostokąta, posiada w każdym rogu niewielką wieżyczkę. W części wschodniej budowli umieszczona jest wysunięta na zewnątrz wieża, wzniesiona na planie kwadratu, u góry ośmioboczna. Wieża sklepiona jest renesansowym hełmem z sygnaturką. Poniżej znajduje się balkon, a pod nim cztery zegary. W podziemiu wieży znajdowało się więzienie. Na piętrach umieszczone są okna z kamiennymi obramieniami i gzymsami. Łukowate okna w attyce wybite zostały w XIX wieku. Obecnie ratusz jest siedzibą władz miejskich: burmistrza i zarządu miejskiego, ponadto mieści się tu Urząd Stanu Cywilnego i Wydział Spraw Obywatelskich. W wykutej w skale piwnicy ratusza znajduje się kawiarnia Piwnica Szydłowiecka.
• Synagoga Garbarska – znajduje się w północnej części miasta, na Pradze. Została zbudowana w 1730 roku dla żydowskich robotników pracujących w miejscowej garbarni oraz rodziny Ajzenbergów, którzy byli właścicielami owej garbarni. Podczas II wojny światowej, hitlerowcy zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny budynek synagogi przez wiele lat stał opuszczony, w kolejnych latach mieściła się w nim świetlica spółdzielni garbarskiej „ASCO”, następnie sala konferencyjna i korytarz, a obecnie lokal gastronomiczny. Do zachodniej ściany dobudowano obiekt, w którym znajduje się scena. Do strony północnej budynku, dobudowany jest dom garbarski z drewnianą kuczką.
Oczywiście wymieniałam tutaj tylko niektóre zabytki tego przepięknego miasta.
Warto zobaczyć na własne oczy i przekonać się że nie wiele, turystyczne miasta mają wiele do zaoferowania ale mniejsze są również urokliwe.